بررسی تاریخ سیاسی حکومت کلات (از آغاز شکل گیری تا تحدید حدود بلوچستان)

بررسی تاریخ سیاسی و اجتماعی خان نشین کلات بلوچستان که در طول تاریخ بخشی از گستره سرزمینی ایران بوده است، از لحاظ تاریخی حایز اهمیت می باشد. گسترش قلمرو و شکل گیری قدرت در کلات که با همپیانی سلاطین مغول هند آغاز میشود با حمایت های نادرشاه افشار تحکیم یافته و در قالب روابط با حکام قندهار تداوم می یابد. نصیرخان به عنوان مهمترین حاکم کلات، توانست حکومتی فراتر از وابستگی های ایلی پی ریزی کرده و تشکیلات اداری منظمی متعارف نماید. بعد از مرگ نصیرخان، حکومت به همان شدت رو به زوال رفته و ناحیه تحت حاکمیت وی بین رهبران محلی تقسیم شد. در اوایل قرن سیزدهم/نوزدهم میلادی، انگلیسیان هند به سبب نگرانی از وضعیت مرز شمالی خود و نیز با هدف سلب حاکمیت ایران در این منطقه، توجه شان را به این ناحیه بیشتر نمودند که در نهایت منجر به بستن قرارداد با خوانین کلات گردید. با افزایش نفوذ انگلیس در منطقه و ضعف شاهان قاجار، در سال 1288 ه / 1871م بخش وسیعی از خاک ایران تجزیه شده و مرز جدیدی بر پایه خواست دولت بریتانیا شکل گرفت.